Plantaardige voeding is duurzaam

“Een duurzaam voedingspatroon is een voedingspatroon dat het milieu zo min mogelijk belast, bijdraagt aan voedselzekerheid en een gezond leven voor huidige en toekomstige generaties en voorziet in alle voedingstoffen die we nodig hebben”. FAO 2010 

Sinds 1987 brengen onderzoekers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu de voedselconsumptie en voedingstoestand van de Nederlandse bevolking in kaart, ook wel de Voedselconsumptiepeiling (VCP) genoemd. De VCP geeft inzicht in wat men in Nederland eet, hoe vaak en hoeveel en hoe bijvoorbeeld het ‘gemiddelde Nederlandse voedingspatroon’ eruitziet. Om inzicht te krijgen hoe duurzaam dit gemiddelde voedingspatroon is, kun je de ecologische voedselafdruk berekenen: de impact van dit voedingspatroon op het milieu. Bijvoorbeeld hoeveel water en land er nodig is om het voedsel te kunnen produceren, en hoe zich dat verhoudt tot de beschikbare bronnen op aarde. De ecologische voedselafdruk voor het gemiddelde Nederlandse voedingspatroon is bijna twee keer zo groot als de gemiddelde ruimte die op aarde per persoon beschikbaar is. Dat komt vooral door de hoge inname van dierlijke eiwitten en energie (calorieën) en voedselverspilling. (1) 

De eiwittransitie 

Een meer plantaardige voeding is niet alleen relevant vanuit gezondheidsoogpunt, het kan ook helpen om klimaatdoelen te behalen, zoals beschreven in het VN-Klimaatakkoord van Parijs. Het ene voedingspatroon heeft namelijk een grotere klimaatbelasting dan het andere. Een gezond en duurzaam voedingspatroon wordt zelfs gezien als belangrijkste antwoord op klimaatverandering en om de gezondheid van mensen te optimaliseren.(2,3) En met het oog op de hard groeiende wereldbevolking is een aanpassing van ons voedingspatroon nog meer nodig om alle monden te kunnen voeden. Wetenschappers berekenden dat een verschuiving van de inname van dierlijke eiwitten naar meer plantaardige eiwitten een van de meest impactvolle positieve aanpassingen kan zijn. Die verschuiving van dierlijke eiwitbronnen naar plantaardige eiwitbronnen wordt ook wel de eiwittransitie genoemd. Het streven van het kabinet is een omslag van onze huidige inname van 60% dierlijke eiwitten en 40% plantaardige eiwitten, naar een inname van 40% dierlijke eiwitten en 60% plantaardige eiwitten in 2030.( 4) 

Eiwitbronnen en klimaatbelasting 
Over het algemeen is de productie van dierlijke eiwitten doorgaans meer belastend voor het klimaat dan de productie van plantaardige eiwitten. Dat heeft te maken met de hoeveelheid land, water en veevoer dat voor de productie van dierlijke eiwitten nodig is. Daarbij stoten dieren broeikasgassen uit. Toch betekent dat niet dat voor een duurzaam voedingspatroon alle dierlijke producten volledig uit het voedingspatroon moeten worden geschrapt. Een strikt veganistisch voedingspatroon wordt door wetenschappers zelfs niet per definitie als duurzamer gezien dan een flexitarisch dieet, waarbij er nog wel beperkt vlees gegeten wordt. Dat komt omdat er op aarde stukken land zijn die ongeschikt zijn voor akkerbouw, maar wel voor veeteelt. Wordt die veeteelt op een duurzame manier bedreven, dan dragen ook die opbrengsten bij om de wereld op een duurzame manier gezond te voeden.(3,4)

Meer lezen of kijken:

• De Nederlandse Voedselconsumptiepeiling: https://www.wateetnederland.nl/  

• Het Voedingscentrum: https://www.voedingscentrum.nl/nl/service/over-ons/wie-zijn-wij-/de-wereld-eet-door-columns/eat-lancet-menu-de-schijf-van-2050.aspx   

• Voedingscentrum:

  https://www.youtube.com/watch?v=cTxy222o-Eg

• EAT Lancet summary report:

  https://eatforum.org/eat-lancet-commission/eat-lancet-commission-summary-report/ 

• Eat lancet:

  https://eatforum.org/learn-and-discover/can-healthy-food-save-the-planet-animation/

• Boek: 77 fabels & feiten rond plantaardige voeding, Sytske de Waard, Hans Kraak