Diabetes
Wereldwijd hebben volgens de International Diabetes Federation naar schatting bijna een half miljard mensen diabetes in 2019, een cijfer dat naar verwachting met meer dan 50% zal toenemen tegen 2045 (1). In 2021 had 6,8% van de Belgische bevolking een bekende diabetesdiagnose. Meer dan één op de drie mensen met diabetes weet echter niet dat ze de ziekte hebben, wat de geschatte werkelijke prevalentie van de ziekte op 10% brengt (2).
De prevalentie van diabetes neemt in loop der tijd toe als gevolg van de vergrijzing van de bevolking, maar ook in verband met de toename van overgewicht en obesitas. Levensstijl en voeding, in het bijzonder plantaardige voeding, spelen een rol bij het voorkomen en beheersen van de ziekte.
Vele observationele en interventionele gegevens stellen vast dat plantaardige voedingspatronen, voornamelijk gericht op peulvruchten, volkorengranen, groenten, fruit, noten en zaden en waar de consumptie van producten van dierlijke oorsprong beperkt of in sommige gevallen uitgesloten wordt, het risico op diabetes type 2 verminderen en de controle op de bloedsuikerspiegel bij personen met de ziekte verbeteren.
Tot de beschermende factoren die aan plantaardig voedsel worden toegeschreven, behoord het groter aandeel vezels: deze helpen om de bloedglucose onder controle te houden, het gevoel van verzadiging te vergroten en spelen zo een rol bij het beheersen van het lichaamsgewicht. Plantaardige voedingspatronen bevatten over het algemeen weinig verzadigd vet en zijn rijk aan onverzadigd vet, hebben een lagere energiedichtheid en een lagere glycemische index, wat het lichaamsgewicht, de bloedsuikerspiegel en de serumlipiden gunstig beïnvloedt, en het risico op cardiovasculaire complicaties vermindert. Verschillende interventiestudies hebben ook aangetoond dat het vervangen van dierlijke eiwitbronnen door plantaardige eiwitbronnen (b.v. peulvruchten, sojabonen, noten, enz.) leidt tot verbeterde parameters en glycemische controle bij mensen met diabetes. Meer plantaardig eten kan dan deel uitmaken van een voedingsstrategie die in combinatie met standaardtherapie de beheersing van de bloedsuikerspiegel bij mensen met type 2 diabetes kan helpen verbeteren.
Meer informatie over plantaardige voeding en diabetes op het platform van Alpro Foundation: Plant-based eating and diabetes | Alpro Foundation
Referenties
- Saeedi P, Petersohn I, Salpea P, et al. Global and regional diabetes prevalence estimates for 2019 and projections for 2030 and 2045: Results from the International Diabetes Federation Diabetes Atlas, 9th edition. Diabetes Res Clin Pract. 2019;157(107843).
- Sciensano. Maladies Non Transmissibles: Diabète, Health Status Report, 9 Juin 2023, Bruxelles, Belgique
- Austin G, Ferguson JJA, Garg ML. Effects of plant-based diets on weight status in type 2 diabetes: a systematic review and meta-analysis of randomised controlled trials. Nutrients. 2021;13(11):4099.
- Fardine M, Kahleova H, Levin SM, et al. Perspective: Plant-based eating pattern for type 2 diabetes prevention and treatment: efficacy, mechanisms, and practical considerations. Adv Nutr. 2021:12(6);2045–2055.
- Kahleova H, Petersen KF, Shulman GI, et al. Effect of a low-fat vegan diet on body weight, insulin sensitivity, postprandial metabolism, and intramyocellular and hepatocellular lipid levels in overweight adults: a randomized clinical trial. JAMA Netw Open. 2020;3(11):e2025454.
Kahleova H, Salas-Salvadó J, Rahelić D, et al. Dietary patterns and cardiometabolic outcomes in diabetes: a summary of systematic reviews and meta-analyses. Nutrients. 2019;11(9):2209. doi:10.3390/nu11092209
- McMacken M, Shah S. A plant-based diet for the prevention and treatment of type 2 diabetes. J Geriatr Cardiol. 2017;14(5):342-354