Voeding & gezondheid

Een meer plantaardige voeding blijkt doorgaans gezonder en beter voor ons klimaat als we het vergelijken met ons huidige Westerse voedingspatroon. Dat komt door de samenstelling. Plantaardige voedingspatronen met minder vlees en meer onbewerkte producten zoals groente en fruit, noten en volkoren graanproducten bevatten vaak minder calorieën, verzadigd vet en suikers, en vaak meer vezels en onverzadigde vetten. (1) 

Het is algemeen bekend dat voedingspatronen die voornamelijk op plantaardige voeding zijn gebaseerd, onze milieu-impact verminderen en duurzamer zijn. Deze bewezen voordelen hebben veel nationale en internationale voedingsaanbevelingen vormgegeven.(2,3). 

Flexitaire voedingspatronen bestaan voornamelijk uit plantaardige producten, met een gematigde inname van vis, vlees, zuivel en eieren. Flexitarische eetpatronen moedigen variatie aan en weerspiegelen veel nationale voedingsrichtlijnen. Mensen die actief proberen zo min mogelijk dierlijke producten in hun eetpatroon op te nemen, doen dit vaak om gezondheids-, ethische of milieuredenen. Pescatarische eetpatronen sluiten alle dierlijke producten uit, met uitzondering van zeevruchten. Vegetarische eetpatronen sluiten vlees en vis uit, maar kunnen wel zuivel en eieren bevatten (lacto-vegetarisch of lacto-ovo vegetarisch). Veganistische eetpatronen halen doorgaans alle calorieën uit plantaardige bronnen en sluiten alle dierlijke producten uit.(4) 

Veganisten eten volledig plantaardig en dus geen dierlijke producten. Zij moeten alle voedingsstoffen uit plantaardige bronnen binnenkrijgen. Sommige voedingsstoffen zitten vooral in dierlijke producten, zoals vitamine B12 en jodium. Dat maakt volwaardig en dus gezond veganistisch eten best een uitdaging. Tegelijkertijd wil dat niet zeggen dat het onmogelijk is. Sommige producten zijn bijvoorbeeld verrijkt met deze vitamines en mineralen. Op die manier kun je ze toch binnenkrijgen. Willen mensen veganistisch gaan eten, dan is het verstandig advies in te winnen bij een diëtist. Zeker als het om kinderen, zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven gaat. Voor hen gelden naast voldoende vitamine B12 en jodium nog specifiekere aandachtspunten, zoals ijzer, zink en calcium (5)  

Kortom eet zo goed als volledig plantaardig dan zijn er een aantal voedingstoffen die extra aandacht nodig kunnen hebben. Het gaat dan om eiwitten, ijzer, vitamine B1, B2, B12, vitamine D, calcium, jodium en Omega 3. (6) 

Meer informatie over plantaardige voeding met betrekking tot nutritionele- en gezondheidsaspecten is beschikbaar (in het Engels) op: https://www.alprofoundation.org/plant-based-eating 

Meer lezen? 

• VN-Klimaatakkoord:

  https://unfccc.int/process-and-meetings/the-paris-agreement/the-paris-agreement 

• Voedingscentrum:

  https://www.youtube.com/watch?v=cTxy222o-Eg 

• Eat lancet

  https://eatforum.org/learn-and-discover/can-healthy-food-save-the-planet-animation/ 

• Aleksandrowicz L, Green R, Joy EJM, et al. The impacts of dietary change on greenhouse gas emissions, land use, water use, and health: a systematic review. PLoS ONE. 2016;11(11):e0165797. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0165792 

• Laine JE, Huybrechts I, Gunter MJ, et al. Co-benefits from sustainable dietary shifts for population and environmental health: an assessment from a large European cohort study. Lancet Planet Health. 2021;5(11):e786-e796. doi: 10.1016/S2542-5196(21)00250-3 

• Kim H, Caulfield LE, Garcia-Larsen V, et al. Plant‐based diets are associated with a lower risk of incident cardiovascular disease, cardiovascular disease mortality, and all‐cause mortality in a general population of middle‐aged adults. J Am Heart Assoc. 2019;8(16):e012865. https://doi.org/10.1161/JAHA.119.012865 

• Springmann M, Godfray C, Rayner M, et al. Analysis and valuation of the health and climate change co-benefits of dietary change. PNAS. 2016;113(15):4146-4151. https://doi.org/10.1073/pnas.1523119113 

• Craig WJ, Reed Mangels A, Fresán U, et al. The safe and effective use of plant-based diets with guidelines for health professionals. Nutrients. 2021;13(11):4144. doi: 10.3390/nu13114144 

• Chen Z, Drouin-Chartier J-P, Li Y, et al. Changes in plant-based diet indices and subsequent risk of type 2 diabetes in women and men: three U.S. prospective cohorts. Diabetes Care. 2021;44(3):663-671. doi: 10.2337/dc20-1636